کرایو

دستگاه کرایو

دستگاه کرایو که با نام ماشین کرایو سرجری نیز شناخته می شود به طور گسترده در انواع جراحی ها استفاده می شود. این دستگاه با تولید هوای سرد، دمای بدن را تا اندازه ی زیادی پایین می آورد و از آن می توان برای کاهش انواع درد، کاهش انواع تورم، بهبود سریع تر، بهبود سلامت عمومی و موارد دیگر استفاده کرد. اصلی ترین گاز هایی که در کرایو درمانی استفاده می شوند، گازهای کربن دی اکسید (CO2) و نیتروژن مونوکسید (N2O) هستند. گاز نیتروژن مونوکسید در کرایو موثرتر است، اما دی اکسید کربن قیمت پایین تری دارد و به طور گسترده در دسترس است.

 معمولا فشار سنجی که عقب ماشین تعبیه شده، نشان می دهد چه مقدار گاز درون سیلندر وجود دارد در حالی که فشار سنج جلوی دستگاه فشار کنترل شده یا جاری را نمایش می دهد. این فشار بسته به نیاز می تواند تنظیم شود و هرچه بیشتر باشد، قدرت سردکنندگی آن نیز بیشتر است. بسیاری از میله های دستگاه کرایو دارای ترموکوپلی هستند که دمای سر میله را اندازه گیری می کند و آن را روی دماسنج نشان می دهند. 

نحوهی عملکرد

دستگاه کرایو فشار گاز متراکم در سیلندر را کنترل می کند. با فشردن پدال پایی فشار گاز کم شده و به سمت نوک فلزی میلهی دستگاه هدایت می شود. این کاهش فشار باعث سرد شدن گاز می شود، از این رو سر دستگاه به سرعت یخ می زند. رها کردن پدال باعث می شود گاز گرم با فشار پایین در دستگاه جریان پیدا کرده و یخ زدگی ها را آب کند.

در کرایو درمانی با اعمال مقدار (دوز) درستی از گاز، بدن به گونه ای تحت استرس قرار می گیرد که منجر به تحریک سلول ها و برانگیخته شدنشان بشود. برخی از استرس ها به نوعی می توانند برای سلامت بدن و ذهن مفید باشند، مثل استرسی که هنگام تمرین های ورزشی ایجاد می شود. 

جلوگیری از قرار گرفتن در معرض نیتروژن مونوکسید

هنگام یک جراحی کرایو، در صورتی که هوای خروجی از دستگاه به خوبی تهویه نشود، تجمع ذرات نیتروژن مونوکسید، می تواند تا چندین هزار ذره در میلیون برسد. از این رو لازم است برخورد با این ذرات به حداقل برسد تا از اثرات کوتاه مدت آن بر رفتار و اثرات بلند مدت آن بر اندام تولید مثل جلوگیری شود. اکثر ماشین های کرایویی که از گاز نیتروژن مونوکسید استفاده می کنند، دارای خروجی ای هستند که می توان یک سر لوله یا تیوب را به آن متصل کرد و سر دیگر تیوب را در مکانی قرار داد که گاز خروجی را به بیرون از ساختمان هدایت کند. به یاد داشته باشید:

• همواره گاز نیتروژن مونوکسید خروجی را به بیرون و دور از کانال های هوا منتقل کنید.
• هرگز نیتروژن مونوکسید را داخل سینک کانال های هوا یا سیستم های ساکشن لوله کشی پزشکی تهویه نکنید.
• برای تخلیه و پاکیزگی دستگاه، با فروشندهی دستگاه مشورت کنید و بنابر توصیه های آن ها عمل کنید.

پیش از استفاده

• از ایمنی سیلندر گاز اطمینان یابید.
• پیش از استفاده از سیلندرها، آن ها را برای حداقل 8 ساعت به صورت قائم در دمای محیط نگاه داری کنید.
• از پر بودن سیلندرها، اتصال درستشان به دستگاه و باز بودن والو آن اطمینان حاصل کنید.
• بررسی کنید که گاز خروجی دستگاه همان طور که گفته شد، در محلی مناسب تخلیه شود.

پیش از استفاده دستگاه را به صورت زیر آزمایش کنید:

• لوله ی دستگاه را در آب قرار داده و از پدال پایی  برای آزادسازی مقدار کمی گاز استفاده کنید تا یک توپ یخی به اندازهی 2 سانتی متر در سر لوله ی فلزی ایجاد شود.
• در صورتی که توپ یخی تشکیل نشد، دستگاه خراب است یا سیلندر گاز به اندازه ی کافی پر نیست.
• عمل یخ زدن می بایست تنها تا زمانی ادامه پیدا کند که پدال در حال فشرده شدن است.

هنگام استفاده

• گاز را دور از کانال های هوا تهویه کنید.
• میله (پروب)، لوله ها و سیم ها را خم نکنید، روی آن ها چیزی قرار ندهید، گره شان نزنید و نگذارید به آن ها آسیبی وارد شود.
• هنگامی که دستگاه در حالت فشردگی است اقدام به بیرون آوردن یا نصب میله ی دستگاه نکنید.

پس از استفاده

• سیلندر را بسته و پدال را فشار دهید تا تمام گاز در لوله ها تخلیه شود. در صورتی که این کار انجام نشود، به لوله ها و شلنگ آسیب وارد می شود، زیرا نیتروژن مونوکسید از خود رسوب بر جای می گذارد.
• دستگاه را با پارچه ی نم دار تمیز کنید.
• میله و لوله را بنا بر دستورالعمل فروشنده استرلیزه کنید.
• روی دستگاه را با کاور پلاستیکی بپوشانید.
• در صورت نیاز قبل از جراحی بعد، سیلندر را تعویض کنید.

عیب یابی دستگاه

در صورتی که نوک میلهی کرایو به مقدار کافی یخ نمی بندد، می تواند به دلیل یکی از دلایل زیر باشد:

• رگولاتور خراب است و می بایست درست یا تعویض شود. این بدین معنی است که نیتروژن مونوکسید کافی وارد ماشین نمی شود. 
• سیلندر گاز نشتی دارد و لازم است بررسی شود حلقهی پلاستیکی ای که بین سیلندر و دستگاه است در شرایط مناسبی باشد.
• سیلندر گاز خالی است یا فشار درون آن بسیار کم است و می بایست تعویض شود.
• در نتیجه ی استرلیزه کردن دستگاه، کمی رطوبت در آن باقی مانده است و می بایست دوباره پاکسازی شود.
• میله به دلیل وجود یک جسم خارجی مسدود است و می بایست عوض شود.
• شلنگ خروجی مسدود شده است و می بایست بررسی شود تا در صورت نیاز آن را تعویض کرد.

انواع دستگاه کرایو

دستگاه های کرایو می توانند بر اساس نوع تکنولوژی، فرآیند سرد کردن، ویژگی ها و قیمت دسته بندی شوند. با این حال رایج ترین نوع دسته بندی بر اساس ناحیه ای از بدن است که توسط دستگاه پوشش داده می شود:

• محفظه ی کرایو (Cryo chambers)

               تمام بدن را پوشش می دهد و از تکنولوژی تبادل گرمای الکتریکی استفاده می کند.

• سونای کرایو  (Cryo sauna) 

              تمام بدن به جز سر را پوشش می دهد و از تکنولوژی نیتروژن (ازت) مایع در آن استفاده می شود.

• دستگاه های موضعی 

               تنها قسمت به خصوصی از بدن را هدف قرار می دهند و از تکنولوژی الکتریکی یا نیتروژن در آن استفاده می شود.